بهترین سیستم صوتی و تصویری ماشین
سیستم صوتی و تصویری ماشین مجموعهای از تجهیزات است که تجربهی شنیداری و دیداری داخل ماشین را ارتقاء میبخشد. بهترین سیستم صوتی و تصویری ماشین سیستمی است که با نیازها و بودجهی مالک خودرو سازگار باشد و صدای باکیفیت، امکانات بهروز و نصب مناسبی ارائه دهد.
جهت خرید عمده فروشی سیستم صوتی و تصویری ماشین اینجا کلیک کنید
در این مطلب به معرفی اجزای اصلی یک سیستم صوتی و تصویری ماشین برندهای برتر، دستهبندی قیمتی، انواع سیستمهای فابریک و حرفهای، ترکیبهای پیشنهادی، نکات خرید، مقایسهی قطعات و همچنین سوالات متداول در این زمینه میپردازیم. هدف ما ارائهی یک راهنمای جامع، خوانا و سئوپسند بر پایه الگوریتمهای گوگل و رعایت اصول E-E-A-T (تجربه، تخصص، اقتدار، قابلاعتماد بودن) است تا شما را در انتخاب سیستم صوتی و تصویری ماشین خود یاری کند.
معرفی سیستم صوتی و تصویری ماشین
سیستم صوتی و تصویری ماشین شامل چند جزء اصلی است که هر کدام نقش خاصی در تولید و پخش صدا یا تصویر دارند. در ادامه اجزای مهم این سیستم را به صورت مختصر معرفی میکنیم تا با کارکرد هر کدام آشنا شوید و بدانید چرا وجودشان برای یک تجربهی صوتی/تصویری بهتر در خودرو ضروری است:
-
مانیتور ماشین (صفحه نمایش): مانیتور یا دستگاه پخش تصویری، یک صفحه نمایش (اغلب لمسی) است که روی داشبورد نصب میشود و امکان پخش ویدیو، نمایش نقشه و مسیریابی، دوربین عقب و … را فراهم میکند. مانیتورهای جدید اندرویدی قابلیتهایی نظیر اتصال به اینترنت، بلوتوث، Apple CarPlay/Android Auto و نصب نرمافزارهای متنوع را دارند. داشتن مانیتور در خودرو تجربهی سرگرمی و اطلاعاتی (Infotainment) را تکمیل میکند و محیط مدرنتری به خودرو میبخشد. برخی خودروهای جدید بهصورت فابریک مانیتور توکار دارند و در خودروهای قدیمیتر میتوان با خرید مانیتور افترمارکت (جایگزین ضبط) این امکان را اضافه کرد.
-
پخش ماشین (ضبط ماشین): هدیونیت مغز سیستم صوتی و تصویری ماشین است که سیگنال صوتی را از منابع مختلف (رادیو، USB، بلوتوث، AUX، CD/DVD و …) دریافت و پردازش کرده و به اسپیکرها میفرستد. همان دستگاهی که در قدیم به آن «ضبط» میگفتند و معمولاً در مرکز کنسول جلو قرار دارد. پخشهای خودرو در اندازههای استاندارد 1DIN (تک دین) یا 2DIN (دو دین) ساخته میشوند. پخشهای تکدین کوچکتر بوده و عمدتاً فقط صفحه نمایش تکرنگ ساده دارند؛ در حالی که پخشهای دودین ابعاد بزرگتر دارند و معمولاً دارای صفحه نمایش لمسی رنگی هستند. وظیفه اصلی هدیونیت کنترل ورودیهای صوتی، تنظیمات صدا (اکولایزر، توازن صدا و …) و تقویت اولیه سیگنال برای ارسال به بلندگوها است. برخی پخشهای پیشرفته خروجیهای متعددی برای اتصال آمپلیفایر، سابووفر و بلندگوهای component دارند و قدرت صدای بالاتری ارائه میکنند.
- جهت دیدن انواع ضبط ماشین اینجا کلیک کنید
یک پخشکننده 1-DIN استاندارد که به عنوان هدیونیت در سیستم صوتی و تصویری ماشین عمل میکند. این دستگاهها منابع صوتی را پخش و سیگنال صدا را به بلندگوها هدایت میکنند.
-
باند ماشین: بلندگو یا اسپیکر وظیفه تبدیل سیگنال الکتریکی به صدا را بر عهده دارد و صدای نهایی را در فضای خودرو پخش میکند. در هر خودرویی حداقل چند بلندگو (معمولاً درهای جلو و طاقچه عقب) بهصورت فابریک وجود دارد، اما برای دستیابی به کیفیت صدای بهتر اغلب آنها را با باندهای افترمارکت ارتقاء میدهند. بلندگوهای خودرو عمدتاً در دو نوع اصلی وجود دارند: کواکسیال (Coaxial) و کامپوننت (Component). باندهای کواکسیال متداولترین نوع هستند که در آنها تمام اجزای صدا (ووفر برای صداهای بم، میدرنج برای صداهای میانه و تیوتر برای صداهای زیر) در یک مجموعه کنار هم قرار گرفتهاند. این بلندگوها نصب آسانتری دارند و گزینهای مناسب برای سیستمهای ارزان و میانرده محسوب میشوند. در مقابل، باندهای کامپوننت از اجزای مجزا تشکیل شدهاند؛ یعنی ووفر و تیوتر جدا از هم نصب میشوند و معمولاً یک کراساور (بُرشدهندهی فرکانس) نیز برای تقسیم فرکانسها بین آنها وجود دارد. سیستمهای کامپوننت پیچیدهتر بوده و نصب آنها نیازمند تخصص بیشتری است، اما نتیجهی آن صدای شفافتر و تفکیک صدای بهتر (خصوصاً در فرکانسهای بالا و پایین) خواهد بود. به طور خلاصه، اگر به دنبال ارتقای ساده و کمهزینه هستید، باند کواکسیال با نصب در محل فابریک گزینه خوبی است، ولی اگر کیفیت صدا و تفکیک برایتان اهمیت ویژه دارد، سیستم کامپوننت (همراه با آمپلیفایر) انتخاب حرفهایتری است.
-
سابووفر: سابووفر بلندگوی ویژه صداهای بم (Bass) در سیستم صوتی و تصویری ماشین است که فرکانسهای پایین (معمولاً زیر ۸۰ هرتز) را پخش میکند. سابووفرها اندازه بزرگتری نسبت به بلندگوهای معمولی دارند (اغلب ۱۰، ۱۲ یا ۱۵ اینچ) و داخل باکس یا جعبهی مخصوص قرار میگیرند تا صدای بم عمیق و قدرتمندی تولید کنند. حضور سابووفر در سیستم صوتی و تصویری ماشین باعث میشود موسیقی با کوبش و عمق بیشتری شنیده شود؛ مثلاً در سبکهای موسیقی مثل رپ، راک یا الکترونیک که بیس قوی دارند، وجود ساب کیفیت شنیداری را کاملاً متحول میکند. البته استفاده از سابووفر مستلزم فراهم کردن فضای کافی (معمولاً در صندوق عقب)، خرید آمپلیفایر مناسب جهت تأمین توان مورد نیاز آن و انجام تنظیمات صحیح (مثل فیلتر پایینگذر یا Low-pass Filter برای ارسال فقط فرکانسهای پایین به ساب) است. اگر فضای زیادی در خودرو ندارید یا نمیخواهید صندوق عقب اشغال شود، سابهای باکس زیر صندلی (Active Subwoofer) گزینهی خوبی هستند که ابعاد کوچکی داشته و دارای آمپلیفایر داخلیاند و میتوانند بدون اشغال فضای زیاد، بیس مناسبی به سیستم اضافه کنند.
-
آمپلیفایر ماشین: آمپلیفایر (تقویتکننده) دستگاهی است که سیگنال صوتی ضعیف خروجی از هدیونیت را تقویت میکند تا بلندگوها و سابووفر بتوانند با توان کافی صدا تولید کنند. در واقع، هر آمپلیفایر خودرو مثل یک منبع نیرو برای سیستم صوتی عمل میکند که توان الکتریکی مورد نیاز اسپیکرها را فراهم میسازد. بسیاری از پخشهای فابریک یا حتی افترمارکت، خروجی صدای محدودی (معمولاً حدود ۲۰ وات RMS در هر کانال) دارند. برای راهاندازی بلندگوهای قویتر یا سابووفر، تقریباً همیشه به یک آمپلیفایر جداگانه نیاز است. آمپلیفایرها بسته به تعداد کانال به انواع مختلفی تقسیم میشوند: مونو (تککانال) برای سابووفر، دو کانال برای دو بلندگو یا پلزنی برای یک ساب، ۴ کانال برای چهار بلندگو (یا دو بلندگو + یک ساب با پلزنی دو کانال)، و ۵ یا ۶ کانال برای راهاندازی ترکیبی چند اسپیکر و یک یا دو سابووفر. نصب آمپلیفایر به همراه سیمکشی (کابل برق از باتری، کابل سیگنال RCA از هدیونیت و سیمهای بلندگو) انجام میشود و معمولاً زیر صندلی یا در صندوق عقب نصب میگردد. با یک آمپلیفایر خوب، صدای سیستم شما حتی در ولومهای بالا شفاف و بدون اعوجاج خواهد بود و اسپیکرهای قدرتمند به بالاترین پتانسیل خود میرسند. دقت کنید که همیشه توان خروجی آمپلیفایر (بر حسب RMS) با توان تحمل اسپیکرها متناسب باشد تا از سوختن باند یا اورلود شدن آمپلیفایر جلوگیری شود.
با شناخت اجزای اصلی فوق، میتوانید تصمیم بگیرید برای خرید بهترین صوتی و تصویری خودرو چه قطعاتی را نیاز دارید. بسته به انتظارتان از سیستم (کیفیت صدای حرفهای یا صرفاً ارتقای مختصر نسبت به فابریک) ممکن است برخی قطعات را ارتقا دهید و برخی را در حد استاندارد نگه دارید. در ادامه به برندهای صوتی و تصویری و سایر موضوعات مهم در این حوزه میپردازیم.
بهترین برندهای سیستم صوتی و تصویری ماشین
در بازار سیستم صوتی و تصویری ماشین، برندهای مختلفی فعالیت دارند اما چند برند بهخاطر کیفیت ساخت بالا، صدای عالی و نوآوریهایشان شهرت بیشتری کسب کردهاند. در زیر برندهای صوتی و تصویری ماشین را معرفی میکنیم که محصولات آنها در ایران نیز محبوب و در دسترس هستند:
-
پایونیر (Pioneer): پایونیر یک شرکت ژاپنی پیشرو در صنعت سیستم صوتی و تصویری ماشین است که از سال ۱۹۳۸ فعالیت میکند. پخشها و بلندگوهای پایونیر به کیفیت بالا و دوام معروفاند و در بازار ایران بسیار پرفروش و محبوب هستند. تقریباً هر لیست راهنمای خرید سیستم صوتی، نام Pioneer را به عنوان گزینهی اول یا یکی از اولین گزینهها ذکر میکند. محصولات پایونیر تنوع زیادی دارند؛ از پخشهای ۱ دین و ۲ دین گرفته تا انواع بلندگو (کواکسیال و کامپوننت)، سابووفر و آمپلیفایر. اگر یک سیستم صوتی با صدای شفاف و امکانات کامل میخواهید، پایونیر یک انتخاب مطمئن است.
-
ناکامیچی (Nakamichi): ناکامیچی برندی ژاپنی با قدمت طولانی (تأسیس ۱۹۴8) است که سالها در زمینه محصولات صوتی خانگی و خودرو فعالیت داشته است. این شرکت از دهه ۱۹۸۰ وارد عرصه سیستم صوتی و تصویری ماشین شد و به خاطر کیفیت صدای بالا و طراحی محصولات حرفهای شهرت دارد. در سالهای اخیر ناکامیچی در بازار ایران حضور پررنگی داشته و انواع پخشهای تصویری (مانیتور اندروید)، پخش صوتی، اسپیکر و سابووفر تحت این برند عرضه میشود. سیستم صوتی و تصویری ماشین ناکامیچی عموماً امکانات مدرن (مانند بلوتوث، پشتیبانی فرمتهای متنوع، اپلیکیشن موبایل و …) را با قیمت رقابتی ارائه میکنند و یکی از برندهای رو به رشد در ایران محسوب میشوند.
-
جیبیال (JBL): جی بی ال یک برند آمریکایی زیرمجموعه شرکت Harman است که در زمینه بلندگو و تجهیزات صوتی حرفهای بسیار نامآشناست. اسپیکرها و سابووفرهای خودرویی JBL به صدای قدرتمند (خصوصاً بیس قوی) و شفاف معروفاند. این برند با بیش از ۷۰ سال سابقه، در بسیاری از خودروهای لوکس نیز به عنوان سیستم صوتی و تصویری ماشین فابریک حضور دارد. در ایران، بلندگوهای JBL به دلیل کیفیت ساخت عالی و دوام زیاد محبوبیت زیادی دارند. همچنین آمپلیفایرها و سابووفرهای این برند برای کسانی که به دنبال صدای بم عمیق هستند گزینهای ایدهآل محسوب میشود. اگر به بیس و هیجان صدا اهمیت میدهید، حتماً محصولات JBL را مدنظر قرار دهید.
-
سونی (Sony): شرکت سونی نیازی به معرفی ندارد؛ این غول الکترونیکی ژاپنی در زمینه سیستم صوتی و تصویری ماشین نیز از دیرباز فعال بوده است. پخشهای خودرویی سونی به داشتن امکانات کامل (پشتیبانی از فرمتهای متنوع، بلوتوث، NFC، پورتهای USB/AUX) و کیفیت صدای دقیق و واضح با بیس مناسب شناخته میشوند. بلندگوهای سونی نیز صدایی بالانس و شفاف ارائه میکنند و در عین حال توان تحمل صدای نسبتاً بالایی دارند. مزیت دیگر برند Sony طراحی زیبا و سازگاری بالای محصولاتش است؛ بهطوریکه نصب و راهاندازی آنها در خودرو آسان است و کمتر نیاز به تغییرات دارد. اگر به دنبال ضبط ماشین با دوام و پرقدرت یا بلندگوی خوشصدا هستید، سونی یک گزینهی مطمئن خواهد بود.
-
کنوود (Kenwood): کنوود یک برند ژاپنی (تأسیس ۱۹۴۶) است که در ایران نیز بسیار شناختهشده است. پخشها و باندهای کنوود همواره رقیب نزدیک پایونیر بودهاند. کنوود به ارائه صدایی باکیفیت و متعادل شهرت دارد. محصولات این شرکت، از رادیوپخشهای ساده تا مانیتورهای پیشرفته و انواع اسپیکر و سابووفر، تنوع بالایی دارند. قیمت تجهیزات Kenwood معمولاً رقابتی است و خدمات پس از فروش مناسبی نیز در ایران دارد. آمپلیفایرهای کنوود نیز بخاطر دوام بالا و خروجی قدرتمند مورد توجه علاقهمندان به سیستمهای سنگین هستند. در کل اگر میخواهید سیستمی با کیفیت ژاپنی و قیمت مناسب داشته باشید، Kenwood را در نظر بگیرید.
-
دایموند (Diamond): دایموند نام برندی است که اخیراً در بخش مانیتورهای اندروید خودرو مطرح شده است.بهترین مانیتورهای دایموند (که گاه با همکاری برند Winca عرضه میشوند) دارای صفحهنمایشهای باکیفیت (حتی رزولوشن 2K) و سختافزار قوی (پردازندههای چند هستهای، RAM بالا) هستند. این مانیتورها به دلیل سرعت عملکرد خوب، پشتیبانی از CarPlay/Android Auto، تاچ خازنی دقیق و امکانات متنوع محبوب شدهاند. بسیاری از خودروهای داخلی و خارجی (مانند کوییک، ساینا، پژو 206، دنا و حتی خودروهای چینی) مانیتور فابریک یا اختصاصی دایموند دارند که بدون نیاز به تغییر در سیمکشی، جایگزین ضبط فابریک خودرو میشود. اگر به دنبال یک مولتیمدیای هوشمند برای خودرو با قیمت مناسب هستید، حتماً سری مانیتورهای Diamond را بررسی کنید.
-
آلپاین (Alpine): آلپاین یک برند معتبر ژاپنی است که تخصص آن سیستم صوتی و تصویری ماشین های ردهبالاست. این شرکت از سال ۱۹۶۷ فعالیت خود را آغاز کرده و به خاطر ارائه محصولات فوقالعاده باکیفیت و حرفهای شهرت جهانی دارد. بسیاری از خودروسازان لوکس (مثل بیامو و مرسدس) در برخی مدلها از سیستم صوتی آلپاین به عنوان آپشن استفاده کردهاند که نشاندهندهی اعتبار این برند است. محصولات Alpine شامل پخشهای پیشرفته (با امکاناتی چون نویگیشن، پردازشگر صوتی DSP)، بلندگوها و کامپوننتهای Hi-End، آمپلیفایرهای قدرتمند و سابووفرهای دقیق است. اگر کیفیت صدا برای شما در اولویت مطلق است و بودجهی کافی دارید، سیستمهای آلپاین شما را ناامید نخواهند کرد. هرچند قیمت محصولات این برند نسبت به رقبا بالاتر است، اما تعهد آلپاین به کیفیت صدا و دوام محصولاتش مثالزدنی است.
علاوه بر برندهای بالا، نامهای مطرح دیگری نیز در بازار هستند (نظیر JVC، Infinity، Rockford Fosgate، Hertz، Bose و …). اما برندهایی که معرفی شدند در بازار ایران پشتیبانی و محبوبیت بیشتری دارند. توصیه میشود حتماً از فروشگاههای معتبر خرید کنید تا از اصالت کالا مطمئن باشید؛ متأسفانه برخی برندهای پرفروش مثل پایونیر و JBL نمونههای تقلبی زیادی در بازار دارند که کیفیت اصلی را ارائه نمیدهند.
انواع سیستم صوتی و تصویری ماشین بر اساس قیمت
یکی از راههای دستهبندی سیستم صوتی و تصویری ماشین، سطح قیمت یا بودجهای است که مالک میخواهد هزینه کند. بر این اساس میتوان سیستمها را به سه دستهی کلی ارزانقیمت، میانرده و گرانقیمت تقسیم کرد.
رده قیمتی | ویژگیها و ترکیب تجهیزات | توضیحات |
---|---|---|
ارزانقیمت | ترکیب پایه شامل یک پخش (ضبط) متوسط + یک جفت بلندگوی کواکسیال | سادهترین نوع سیستم صوتی که نسبت به فابریک ارتقای مختصری میدهد. در این رده معمولاً از ضبطهای تکدین اقتصادی (با خروجی ۴x۵۰ وات حداکثر) و دو بلندگوی گرد یا بیضی با حساسیت نسبتاً بالا استفاده میشود تا بدون نیاز به آمپلیفایر، صدای بهتری حاصل گردد. بیس و وضوح صدا نسبت به سیستم فابریک خودرو کمی بهبود مییابد اما انتظار عملکرد حرفهای نداشته باشید. این سیستم برای افرادی مناسب است که با کمترین هزینه میخواهند صدای شفافتر و امکاناتی مثل USB/بلوتوث در ماشین خود داشته باشند. |
میانرده | ترکیب پیشرفتهتر: پخش باکیفیت + ۴ بلندگوی خوب (یا ۲ بلندگو + ساب کوچک) + آمپلیفایر ۴ کانالهی سبک | در سیستمهای میانرده، کیفیت صدا و قدرت بیش از حد پایه است. معمولاً از یک هدیونیت باکیفیتتر (مثلاً پایونیر یا سونی با خروجی RCA برای آمپلی) استفاده میشود و همه بلندگوهای خودرو (جلو و عقب) با مدلهای بهتر تعویض میشوند. افزودن یک آمپلیفایر چهارکانال سبک باعث میشود بلندگوها صدای پرقدرتتر و شفافتری داشته باشند. در این بودجه اگر اهل بیس هستید میتوانید بهجای بلندگوهای عقب، یک جفت بلندگوی جلو + یک سابووفر اکتیو زیر صندلی اضافه کنید. این سیستمها معمولاً صدایی کاملاً راضیکننده برای اغلب افراد ارائه میکنند؛ بیس مناسب، تریبل شفاف و امکانات کنترلی بیشتر. بودجهی این رده به شما امکان میدهد ترکیبهای متنوعی بسته به ترجیح خود داشته باشید (مثلاً کامپوننت جلو + کواکسیال عقب + آمپلیفایر). |
گرانقیمت (حرفهای) | ترکیب حرفهای: هدیونیت حرفهای یا مانیتور پیشرفته + کامپوننتهای باکیفیت + چند آمپلیفایر + سابووفر قوی + تجهیزات جانبی (خازن، عایقبندی) | این رده مخصوص علاقهمندان جدی صدا و افرادی است که میخواهند سیستم صوتی و تصویری ماشین شان بهترین عملکرد ممکن را داشته باشد. در این سیستمها معمولاً بهجای ضبطهای معمولی از پخشکنندههای حرفهای یا پروسسوردار (یا حتی واحد پردازش جداگانه DSP) استفاده میشود. بلندگوهای جلو و عقب همگی از نوع کامپوننت یا میدرنج/سوپرتیوترهای تخصصی انتخاب میشوند. برای هر بخش یک یا چند آمپلیفایر مجزا در نظر گرفته میشود (مثلاً یک آمپ مونو فقط برای ساب ووفر پرقدرت، یک آمپ ۴ کانال برای میدرنجها و تیوترها). سابووفرهای ۱۲ یا ۱۵ اینچی در باکسهای حجمدار در صندوق نصب میشوند که بیس بسیار عمیق و پرقدرت ارائه دهند. همچنین برای جلوگیری از اُفت ولتاژ و نویز احتمالی، ممکن است از خازن یا باتری کمکی و عایقبندی صوتی دربها و صندوق استفاده شود. هزینه این سیستمها بالا است اما نتیجه صدایی است که از نظر شفافیت، حجم و بیس بیرقیب خواهد بود. این دسته بیشتر مناسب مسابقات صوتی (SPL/SQL) یا نمایش است و در استفادهی روزمره شاید فراتر از نیاز اکثر افراد باشد. |
به طور کلی سیستم صوتی و تصویری ماشین ارزانقیمت یک تا دو رقمی (بر حسب میلیون تومان) هزینه دارد، میانرده چند ده میلیون تومان و ممکن است تا چند صد میلیون تومان (در صورت استفاده از تجهیزات های-اند) نیز برسد.
سیستم صوتی و تصویری فابریک (بدون تغییر ظاهر خودرو)
بسیاری از مالکان خودرو تمایل دارند سیستم صوتی و تصویری ماشین خود را ارتقاء دهند بدون آنکه ظاهر فابریک و اصلی خودرو تغییر کند. منظور از حالت فابریک این است که اجزای جدید تا حد امکان در محل اجزای فابریک نصب شوند و چیزی مثل باکس بزرگ ساب یا پنل اضافه به چشم نیاید. برای دستیابی به یک سیستم مناسب در این حالت، باید استراتژی نصب به گونهای باشد که تجهیزات در مکانهای مخفی یا داخلی قرار گیرند:
-
استفاده از اسپیکرهای هماندازه فابریک: اولین قدم، تعویض بلندگوهای فابریک با مدلهای افترمارکت هماندازه (مثلاً اگر دربهای جلو اسپیکر ۶.۵ اینچی دارد، یک جفت بلندگوی ۶.۵ اینچ باکیفیت نصب شود). این کار هیچ تغییر ظاهری ایجاد نمیکند، چون از همان قاب و توری بلندگوی فابریک استفاده خواهد شد. اسپیکرهای جدید حتی میتوانند کامپوننت باشند؛ در این صورت ووفر در محل فابریک بلندگو و تیوتر در محل فابریک توییتر (مثلاً گوشهی داشبورد یا روی ستونها) نصب میشود.
-
آمپلیفایر کوچک و مخفی: برای تقویت صدا بدون جلب توجه، میتوان از آمپلیفایرهای سایز کوچک (مینی آمپ) استفاده کرد که زیر یکی از صندلیها یا داخل داشبورد مخفی میشوند. برخی آمپلیفایرهای ۴ کانالهی کامپکت در بازار هستند که ارتفاع کمی دارند و به راحتی زیر صندلی راننده/سرنشین پیچ میشوند. این آمپلیفایرها توان کافی برای راهاندازی اسپیکرهای بهتر را فراهم میکنند و در عین حال فضای کابین را اشغال نمیکنند.
-
سابووفر زیر صندلی یا باکس فابریک: برای تقویت بیس بدون اشغال صندوق عقب، سابووفرهای اکتیو تخت زیر صندلی بسیار کارآمدند. این دستگاهها همهچیز (بلندگوی بیس + آمپلیفایر) را در یک پکیج کمحجم ارائه میکنند. با نصب یک ساب باکس زیر صندلی، میتوانید بیس موزیک را بهبود دهید بیآنکه هیچ جعبه بزرگی در صندوق دیده شود. گزینه دیگر استفاده از باکسهای فابریک خودرو است؛ مثلاً بعضی خودروها (مانند برخی هاچبکها) فضای خالی در بدنه یا کنار گلگیر عقب دارند که میتوان سابووفر مخصوص آن فضا را تهیه و نصب کرد.
-
حفظ ضبط فابریک با کمک تجهیزات جانبی: عدهای نمیخواهند ضبط یا مانیتور فابریک خودرویشان را عوض کنند (بهدلیل حفظ ظاهر یا امکانات کارخانهای). در این حالت هم ارتقای سیستم ممکن است. میتوان از کانورتور High to RCA استفاده کرد تا خروجی اسپیکر ضبط فابریک را به ورودی RCA آمپلیفایر تبدیل کند و سپس بلندگوهای بهتر و ساب را به آمپ متصل نمود. همچنین برای برخی خودروها (مثل محصولات ایرانخودرو و سایپا) سوکت تبدیل فابریک موجود است که به شما اجازه میدهد یک مانیتور افترمارکت (مثل وینکا یا دایموند) را بدون دستکاری سیمکشی، جایگزین ضبط اصلی کنید. بنابراین حتی با حفظ یونیت فابریک یا ظاهر کنسول، میتوانید کیفیت صدای داخل خودرو را ارتقاء دهید.
بطور خلاصه، در سیستم فابریک سعی میشود هر چیزی در جای اصلی خود قرار گیرد: باند درون درها یا طاقچه عقب، آمپلی زیر صندلی، ساب در فضای کوچک یا زیر صندلی. نتیجه این است که کسی متوجه تغییر خاصی در ظاهر خودرو نمیشود، اما شما یک صدای غنیتر و پرقدرتتر در اختیار دارید. این روش مورد علاقه افرادی است که نمیخواهند در ماشینشان برشکاری یا تغییر قابل مشاهده انجام شود یا نمیخواهند صندوق عقب اشغال شود، اما به کیفیت صدا اهمیت میدهند.
سیستم صوتی و تصویری سنگین و حرفهای خودرو
در مقابل سیستم فابریک، برخی علاقهمندان به موسیقی و صدا تمایل دارند یک سیستم صوتی سنگین و حرفهای بر روی خودرو نصب کنند؛ سیستمی که صدایش از فاصله دور هم جلب توجه کند یا از نظر کیفیت با سالنهای کنسرت رقابت کند! راهاندازی چنین سیستمی معمولاً مستلزم اعمال تغییرات و صرف هزینه و زمان بیشتری است:
-
نصب بلندگوهای اضافه و برشکاری: در سیستمهای حرفهای ممکن است نیاز شود که تعداد بلندگوها نسبت به حالت فابریک افزایش یابد یا بلندگوهای بزرگتری نصب شود. برای مثال، نصب یک جفت بلندگوی بیضی ۶x۹ اینچ روی طاقچه عقب اکثر خودروهای سواری رایج است و گاهی لازم میشود برای جا دادن آنها، طاقچه فلزی عقب برش داده شود و یک طاقچه جدید از جنس MDF یا فایبرگلاس ساخته و جایگزین شود. یا افزودن میدرنج و سوپرتیوتر روی دربها یا ستونها که نیاز به سوراخ کردن رودری یا ساخت قاب سفارشی دارد. این قبیل تغییرات ظاهر خودرو را از حالت کارخانه خارج میکنند، اما برای دستیابی به حجم صدای بالاتر ضروریاند.
-
باکس و فضای صندوق عقب: نصب سابووفرهای حجیم (۱۲ یا ۱۵ اینچ) و چندین آمپلیفایر، فضای قابل توجهی از صندوق عقب را اشغال میکند. معمولاً یک باکس چوبی بزرگ برای سابووفر در صندوق ساخته میشود و آمپلیفایرها روی بدنه باکس یا روی تختهای در دیواره صندوق پیچ میشوند. برخی حرفهایها حتی صندوق را تبدیل به یک نمایشگاه صوتی میکنند؛ آمپلیفایرهای متعدد، خازن، پردازشگر صوتی و نورپردازی که همگی به زیبایی در صندوق چیدمان میشوند. بدیهی است که در این حالت، صندوق عقب عملاً کاربرد حمل بار خود را از دست میدهد و صرفاً به محفظه تجهیزات صوتی بدل میشود.
-
مانیتور یا هدیونیت حرفهای: بسیاری از سیستمهای سنگین ترجیح میدهند به جای مانیتورهای اندروید تجاری (که تمرکز بیشتر بر امکانات مولتیمدیا دارند)، از هدیونیتهای حرفهای استفاده کنند که خروجی صدای قویتر و تنظیمات صوتی پیشرفتهتری دارند. به عنوان مثال، پخشهای تکدین Alpine یا Pioneer سریهای ردهبالا که ۳ جفت خروجی RCA ولتاژ بالا، تنظیمات کراساور دقیق، زمانبندی زمانی (Time Alignment) و حتی سازگاری با DSP خارجی دارند. این پخشها شاید صفحه نمایش لمسی و بزرگ نداشته باشند، اما برای علاقهمندان SQ (کیفیت صدا) بسیار ارزشمندترند چون سیگنال صوتی بسیار تمیزتری به سیستم میفرستند. البته برخی مانیتورهای اندروید ردهبالا نیز امروزه با پردازشگر DSP داخلی عرضه میشوند که تا حدی این خلأ را پر کرده است، اما همچنان Audiophileهای خودرو اغلب یک پخش صوتی حرفهای را به بهترین مانیتور اندرویدی ترجیح میدهند وقتی پای کیفیت صدا در میان است.
-
تقویت برق و عایقبندی: یک سیستم سنگین میتواند مصرف برق بالایی داشته باشد (بهخصوص برای آمپلیفایرهای قدرتمند و سابووفر). بنابراین معمولاً لازم است باتری خودرو ارتقا یابد (مثلاً از ۵۵ آمپر به ۷۴ یا ۸۰ آمپر) و گاهاً اضافه کردن خازن ۱ یا ۲ فاراد نزدیک آمپلیفایر برای تثبیت ولتاژ توصیه میشود. همچنین با عایق کردن دربها و بدنه (استفاده از دمپینگ و لرزشگیر) میتوان از ارتعاشات اضافی و ورود صدای بیرون جلوگیری کرد تا کیفیت صدای داخل کابین بهتر شود. این موارد جزو ریزهکاریهای نصب حرفهای است که تأثیر قابل توجهی بر نتیجه نهایی دارد.
در نهایت، بهترین صوتی و تصویری سنگین بیشتر جنبه نمایش توان سیستم را دارد. این سیستمها برای افرادی مناسب است که حاضرند فضای خودرو و کاربرد روزمره را فدای لذت شنیداری یا هیجان SPL (شدت صدا) کنند. اگر قصد چنین کاری دارید حتماً از متخصصان باتجربه در نصب سیستم کمک بگیرید تا هم ایمنی برق خودرو حفظ شود، هم تنظیمات صدا به درستی انجام گردد. به یاد داشته باشید در سیستمهای بسیار قوی، حتی ممکن است نیاز به تقویت دینام یا استفاده از باتری دوم پیدا کنید تا در ولومهای بالا برق رسانی کم نیاورد.
سیستم صوتی مناسب برای خودروهای ایرانی (داخلی)
خودروهای تولید داخل (مانند پراید، کوییک، ساینا، پژو ۲۰۶ و ۲۰۷، پژو ۴۰۵ و پارس، دنا، سمند و …) به لحاظ سیستم صوتی اولیه معمولاً در سطح پایه قرار دارند. این خودروها اغلب دارای یک پخش فابریک با امکانات محدود و چند بلندگوی متوسط هستند. خوشبختانه ارتقای سیستم صوتی در این خودروها بسیار رایج است و بازار ایران مملو از تجهیزات سازگار با آنهاست. در این بخش به نکاتی برای ارتقای سیستم صوتی برخی از پرطرفدارترین ماشینهای ایرانی اشاره میکنیم:
-
پراید: خودروی پراید (صندوقدار یا هاچبک) به خاطر ابعاد کوچک کابین، با یک جفت باند معمولی هم صدای نسبتاً بلندی میدهد. پرایدهای قدیمی معمولاً فقط دو بلندگوی کوچک در جلو داشتند؛ لذا نصب دو بلندگوی بیضی ۶x۹ اینچ روی طاقچه عقب، رایجترین ارتقای سیستم در پراید است. برای این کار معمولاً یک طاقچه MDF سهبعدی مخصوص پراید تهیه میکنند که محکمتر از طاقچه فابریک است و محل برش برای باند دارد. یک پخش متوسط (مثلاً Kenwood یا Pioneer ساده) به همراه همین دو باند ۶x۹ میتواند خروجی صدای کاملاً قابل قبولی در پراید ایجاد کند. اگر بخواهید حرفهایتر شوید، میتوان یک آمپلی چهارکاناله کوچک اضافه کرد تا دو کانالش باندهای ۶x۹ را درایو کند و دو کانال دیگر را صرفاً برای ارتقای بلندگوهای جلو (مثلاً کامپوننت ۱۰ یا ۱۳ سانتیمتری داخل درب جلو) بهکار گرفت. نصب سابووفر در پراید کمتر مرسوم است چون فضای صندوق کوچک است و بیس زیاد ممکن است به بدنه نازک ماشین آسیب بزند یا صدای نویز ایجاد کند؛ مگر آنکه بدنه را کاملاً عایقکاری کنید.
-
کوییک و ساینا: این دو محصول نسبتاً جدید سایپا، سیستم صوتی فابریکشان اندکی بهتر از پرایدهای قدیمی است (معمولاً یک پخش با پشتیبانی USB و ۴ اسپیکر). برای ارتقای کوییک/ساینا، بسیاری اقدام به تعویض ضبط فابریک با مانیتور اندروید فابریک میکنند تا امکانات تصویری (نقشه، دوربین عقب و …) داشته باشند. خوشبختانه انواع مانیتور فابریک برای این خودروها (از برندهای وینکا، دایموند و غیره) موجود است که سوکت به سوکت جایگزین میشود. از نظر صدا، میتوان بلندگوهای درهای جلو و عقب را با نمونههای باکیفیتتر (۶.۵ اینچی گرد) عوض کرد. اگر نمیخواهید آمپلیفایر بگذارید، اسپیکرهایی با حساسیت بالا (مثلاً محصولات Infinity یا JBL سریهای کواکسیال) گزینه خوبیاند چون با همان قدرت ضبط هم صدای خوبی میدهند. در صورت نیاز به بیس بیشتر، یک ساب اکتیو کوچک زیر صندلی کمک میکند بدون اشغال صندوق، بیس مناسبی بگیرید. برخی مالکین حرفهایتر در کوییک/ساینا میدرنج و سوپر توییتر روی طاقچه عقب یا طاقچه فلزی درب صندوق نصب میکنند (با ساخت پنل اختصاصی) که صدای بسیار بلندی تولید میکند؛ البته این کار برای استفاده روزمره چندان ضروری نیست و بیشتر جنبه نمایشی دارد.
-
پژو ۲۰۶ و ۲۰۷: این هاچبکهای محبوب ایران خودرو، از نظر صوتی پتانسیل خوبی برای ارتقا دارند. با اینکه واحد پخش فابریک ۲۰۶ (تهیهکننده Clarion) کیفیت قابل قبولی داشت، اکثر افراد آن را با پخش افترمارکت یا مانیتور اندروید جایگزین کردهاند. بلندگوهای فابریک ۲۰۶/۲۰۷ شامل دو باند ۱۳ سانتی جلو (داخل درب) و دو باند ۱۳ سانتی عقب (روی طاقچه کنار صندلیهای عقب) است. بهترین ارتقا برای ۲۰۶ این است که درهای جلو را یک جفت کامپوننت ۱۶ سانتیمتری (با حلقه تبدیل) نصب کنید و تیوترهایش را روی داشبورد یا روی ستون A بگذارید. بلندگوهای عقب را هم یک جفت ۱۶ سانتی کواکسیال خوب جایگزین کنید (با کمی برش در طاقچه پلاستیکی عقب یا با ساخت قاب). افزودن یک آمپلیفایر ۴ کانال جمعوجور، قدرت لازم را به این بلندگوها میدهد. همچنین در ۲۰۶ فضای صندوق عقب محدود است، ولی ساخت یک باکس کوچکتر با یک ساب ۱۰ یا ۱۲ اینچ هم امکانپذیر است. برای حفظ جا، میتوانید یک ساب باکس لولهای (Tube) در گوشه صندوق قرار دهید که جای کمی میگیرد. توجه داشته باشید در ۲۰۶های جدید که سیستم مالتیپلکس دارند، تعویض ضبط با نمونه افترمارکت نیازمند رابط آنترفیس برای اتصال کنترل فرمان است.
-
پژو ۴۰۵ و پارس: این خودروهای سدان محبوب، به طور فابریک فضای بسیار خوبی برای نصب سیستم دارند. طاقچه عقب ۴۰۵/Persian (پارس) از ابتدا جای دو بلندگوی بیضی ۶x۹ را دارد. پس اولین قدم تعویض آن بلندگوها با نمونههای با کیفیتی مثل Kenwood 718 یا Pioneer 6975 (دو مدل مشهور بازار) است. در درهای جلو هم بلندگوهای ۶.۵ اینچی میتوان نصب کرد. یک پخش مناسب با ۴ خروجی RCA و نصب یک آمپلیفایر ۴ کانال، کار درایو این ۴ بلندگو را عالی انجام میدهد. بسیاری برای بیس بیشتر، یک سابووفر ۱۲ اینچ در صندوق این خودروها میگذارند چون صندوق جاداری دارند. صندوق بزرگ ۴۰۵ باعث میشود بیس به خوبی در آن توسعه یابد. فقط حتماً طاقچه فلزی را با نوارهای لرزهگیر تقویت کنید تا در اثر ضربات بیس نلرزد. پژو پارس داشبورد متفاوتی دارد ولی از نظر صوتی مشابه ۴۰۵ است و همان رویه ارتقا در آن نیز اجرا میشود. نتیجه میتواند سیستمی باشد که در عین حفظ ظاهر تقریباً فابریک (چون باندها و ساب اکثراً مخفیاند)، صدای پرقدرت و باکیفیتی ارائه دهد.
-
سمند و دنا: سمند به طور فابریک طاقچه عقبش مثل پژو ۴۰۵ برای باند بیضی آماده است. همچنین دربهای جلو هم جای باند ۶.۵ اینچ دارد. بنابراین ارتقای آن تفاوتی با ۴۰۵ ندارد (دو جفت باند + آمپلیفایر + در صورت تمایل ساب). تنها چالش در سمند، نویزهای احتمالی سیستم برق (بهدلیل قدیمی بودن طراحی) است که با سیمکشی صحیح و ارت مناسب برطرف میشود. اما دنا به لحاظ مالتیمدیا پیشرفتهتر است؛ دنا پلاسهای جدید مانیتور ۷ اینچ فابریک دارند. این مانیتور را میتوان ارتقا داد (مانیتورهای اندروید بزرگتر با قاب مخصوص دنا موجود است). بلندگوهای دنا نیز ۶.۵ اینچی در جلو و عقب هستند که با تعویضشان به مدلهای مرغوبتر، تحول خوبی در صدا ایجاد میشود. نکته مهم درباره دنا و سمند، عایقبندی دربهاست؛ چون بدنه نسبتاً فلزی و طبلگونه دارند، بهتر است داخل درب با فوم یا ورق دمپینگ پوشانده شود تا رزونانس ناخواسته نداشته باشید، بهویژه وقتی بیس سنگین پخش میکنید.
به طور کلی، برای اغلب خودروهای داخلی میتوان گفت تعویض پخش، تعویض باندها و افزودن آمپلیفایر گامهای اساسی ارتقا هستند. بسته به مدل خودرو و بودجه شما، میتوانید سابووفر و کامپوننت را نیز به این ترکیب اضافه کنید. همچنین وجود قطعات نصب اختصاصی (مثل قاب دور ضبط، سوکت فابریک، طاقچه آماده) برای خودروهای ایرانی باعث شده نصب سیستم تقریباً بدون مشکل خاصی انجام شود. توصیه میشود برای خودروهای صفرکیلومتر داخلی، حتماً نصب سیستم را به برقکار ماهر بسپارید تا در سیستم برق و گارانتی خودرو مشکلی ایجاد نشود.
انواع سیستم صوتی و تصویری ماشین های چینی
خودروهای چینی مانند چانگان (CS35، CS55 و …)، لیفان (X60، 620 و …)، هایما (S7، S5) و دیگر مدلهای مونتاژی چینی در سالهای اخیر در ایران فراوان شدهاند. این خودروها معمولاً از نظر امکانات رفاهی شرایط بهتری نسبت به تولیدات داخلی دارند و برخی از آنها به صورت کارخانهای دارای مانیتور، دوربین عقب و سیستم صوتی قابل قبول هستند. اما همچنان امکان ارتقای سیستم صوتی این خودروها برای دستیابی به کیفیت یا امکانات بالاتر وجود دارد:
-
تعویض مانیتور یا ضبط فابریک: بسیاری از خودروهای چینی اقتصادی (مانند چانگان CS35 قدیم یا لیفان X60) با یک ضبط ساده (بدون صفحهنمایش) عرضه میشدند. خوشبختانه برای اکثر این خودروها مانیتورهای اندروید فابریک طراحی شده که با قاب مخصوص دقیقا جای ضبط فابریک نصب میشود. مثلاً مالک یک چانگان به راحتی میتواند یک مانیتور ۹ اینچ اندروید (همراه قاب فابریک چانگان) نصب کند و بهترین صوتی تصویری کاملی داشته باشد. در خودروهایی که از قبل مانیتور دارند (مثل هایما S7 یا جک S5)، گاهی کیفیت و سرعت مانیتور کارخانه رضایتبخش نیست؛ در این موارد نیز تعویض آن با نسخه افترمارکت اندرویدی (RAM و رزولوشن بالاتر) گزینه محبوبی است. برندهایی مانند وینکا، شیائومی و دایموند در زمینه مانیتور فابریک خودروهای چینی فعالاند و محصولات آنها امکانات بهروز (مانند CarPlay) را به این خودروها اضافه میکند
-
تعویض بلندگوهای فابریک: معمولاً اسپیکرهای فابریک خودروهای چینی از نوع کواکسیال معمولی هستند که کیفیتشان متوسط است. شما میتوانید با حفظ ضبط یا مانیتور اصلی، تنها با تعویض باندها کیفیت صدا را بهتر کنید. بلندگوهای سایز ۶.۵ اینچ گرد در دربها و ۶x۹ اینچ در طاقچه یا قسمت عقب (بسته به مدل خودرو) قابل نصب هستند. برندهایی مثل Infinity، Hertz، JBL گزینههای مناسبی برای ارتقای کیفیت صدا با حفظ پخش فابریک محسوب میشوند، چرا که حساسیت بالایی دارند و حتی با همان آمپلیفایر فابریک هم صدای شفافتری تولید میکنند. اگر خودروی شما در جلو دارای کامپوننت فابریک (ووفر + تیوتر جدا) است، میتوانید ست کامپوننت افترمارکت هماندازه تهیه کرده و جایگزین کنید تا تفکیک صدای بهتری بگیرید.
-
افزودن آمپلیفایر و سابووفر: بسته به مدل خودرو چینی، ممکن است فضای کافی برای آمپ و ساب وجود داشته باشد یا نه. در کراساورهای بزرگتر (مثل هایما)، صندوق جا دارد که یک ساب ووفر باکس کوچک قرار دهید. در سدانهای چینی (مانند جک J4 یا بسترن B30) هم صندوق قابل استفاده است اما باید توجه کرد که عایقبندی آنها خیلی قوی نیست و ممکن است لرزش ایجاد شود. توصیه میشود برای خودروهای چینی از آمپلیفایرهای پنج یا چهارکاناله کلاس D کمحجم استفاده کنید که مصرف برق و تولید حرارت کمتری دارند، چون دینام این خودروها شاید به قدرت نمونههای ژاپنی یا کرهای نباشد. همچنین، استفاده از یک سابووفر اکتیو زیر صندلی انتخاب هوشمندانهای است تا هم بیس اضافه شود و هم دردسر فضای صندوق و سیمکشی پیچیده کمتر گردد.
به طور کلی، ارتقای سیستم صوتی و تصویری ماشین های چینی چالش خاصی ندارد و مثل سایر خودروهاست، فقط شاید لازم باشد از کانکتورهای تبدیل سیم مخصوص استفاده کنید تا در سیمکشی اصلی خودرو دست نبرید. با انجام ارتقا، میتوانید کیفیت صدای خودرو چینی خود را به حد خودروهای کرهای یا حتی بالاتر برسانید، چرا که اغلب محدودیت این خودروها بیشتر اسپیکرهای متوسط آنهاست نه چیز دیگر.
بهترین سیستم صوتی و تصویری ماشین های کرهای
خودروهای کرهای (مانند هیوندای و کیا: النترا، سوناتا، آزرا، سراتو، اپتیما، اسپورتیج، سانتافه و …) عموماً به داشتن سیستم صوتی نسبتاً خوب در مدلهای فول شهرت دارند. برخی از این خودروها در تیپهای فول خود دارای سیستم صوتی برند (مثلاً Infiniti در هیوندای سوناتا YF یا Lexicon در جنسیس) هستند که کیفیت مناسبی ارائه میدهند. با این حال در بسیاری از موارد نسخههای وارد شده به ایران یا مدلهای مونتاژی، سیستمهای پایه دارند که قابل بهبود است:
-
حفظ یونیت فابریک: برخلاف خودروهای ارزانتر، در ماشینهای کرهای جدید غالباً یونیت فابریک (مانیتور یا پخش) بخشی از طراحی داخلی و کاملاً یکپارچه با سیستم تهویه و دوربینهاست. به همین دلیل بسیاری ترجیح میدهند آن را دست نزنند. در این حالت، برای بهبود صدا میتوانید آمپلیفایر با ورودی High-Level به خروجی بلندگوهای فابریک وصل کنید و سپس بلندگوها را به آمپلیفایر وصل کنید. این روش به شما امکان میدهد بدون حذف مانیتور فابریک، قدرت خروجی و کیفیت صدا را افزایش دهید. همچنین برخی سازندگان مانند JL Audio یا Rockford Fosgate دستگاههایی به نام line output converter پیشرفته (یا حتی DSPهای خاص) ارائه میکنند که سیگنال خروجی فابریک را تصحیح و تقویت کرده و بستر افزودن آمپلیفایر را فراهم میکنند.
-
تعویض اسپیکرها: خودروهای کرهای معمولاً درهای جلو فضای نصب کامپوننت (ووفر + تیوتر) دارند. میتوانید یک کامپوننت ۱۶ سانتیمتری باکیفیت (مثلاً برند Hertz یا DLS) در جلو نصب کنید و تیوترش را بهجای تیوتر فابریک روی ستون قرار دهید. در عقب هم بسته به مدل خودرو یا بلندگوی گرد ۱۶ سانت یا بیضی ۶x۹ استفاده شده که آن را نیز میتوان با مدل بهتر جایگزین کرد. نتیجه حتی بدون آمپلیفایر هم محسوس خواهد بود، اما اگر با آمپ همراه شود بسیار بهتر است.
-
نصب سابووفر: اغلب ماشینهای سدان کرهای (النترا، سوناتا و …) در نسخه پایه سابووفر ندارند. صندوق این خودروها معمولاً جای کافی برای یک باکس پورتد متوسط دارد. نصب یک ساب ۱۲ اینچ به همراه آمپ مونو، عمق بیس را به طرز چشمگیری افزایش میدهد. در شاسیبلندها و کراساورها (توسان، اسپورتیج، سانتافه) معمولاً بهدلیل نوع کابین (هاچبک و فضای باز) بیس ساب خیلی راحتتر به گوش میرسد؛ میتوان یک ساب اکتیو قابل حمل در قسمت بار گذاشت تا هر زمان که فضا نیاز بود آن را برداشت. برخی مدلهای کرهای لوکستر (مثل سورنتو، سانتافه فول) یک ساب فابریک داخل بغل صندوق دارند؛ اگر خواستید میتوانید آن را ارتقا دهید (سابووفر افترمارکت هماندازه) یا با اضافه کردن آمپ، توان خروجیاش را بیشتر کنید.
-
ارتقای یونیت هد: هرچند گفتیم حفظ یونیت فابریک ترجیح دارد، اما در صورتی که خودرو شما مدل قدیمیتری است که فقط یک پخش CD/Tape ساده دارد (مثل سراتو نسل قدیم یا آزرا TG مدل ۲۰۰۸)، میتوانید آن را با یک هدیونیت دو دین یا مانیتور اندروید تعویض کنید. برای این کار نیاز به کیت قاب و تبدیل سوکت مخصوص همان خودرو خواهید داشت. پس از تعویض، امکانات مدرنی نظیر نویگیشن و دوربین عقب نیز به خودروی شما اضافه میشود. در کنار آن، کیفیت صدای خروجی ضبط جدید (اگر برند خوبی انتخاب کنید) احتمالاً بهتر از فابریک خواهد بود.
به طور کلی خودروهای کرهای به دلیل کیفیت ساخت مناسب و طراحی آکوستیک بهتر کابین، با یک ارتقای معقول صدای بسیار دلنشینی پیدا میکنند. بسیاری از صاحبان این خودروها تنها با تعویض باندها و افزودن یک ساب باکس کوچک کاملاً راضی میشوند. اگر شما جزو افراد سختپسند هستید، اضافه کردن یک آمپلیفایر ۴ کانال و استفاده از کامپوننتهای حرفهای دقیقاً همان صدای هایفای را که میخواهید به ارمغان خواهد آورد.
بهترین ترکیبهای سیستم صوتی و تصویری ماشین
حال که با اجزا و شرایط مختلف نصب آشنا شدیم، ممکن است این سوال پیش بیاید که ترکیب سیستم صوتی و تصویری ماشین من چیست؟ ترکیبهای متنوعی را میتوان بسته به نیاز و بودجه انتخاب کرد. در ادامه چند ترکیب مرسوم و کارآمد را معرفی میکنیم و مزایای هر کدام را میگوییم:
-
پخش (ضبط) + بلندگو: این سادهترین ترکیب ارتقای سیستم است. شما فقط یونیت اصلی (ضبط) خودرو را با یک مدل افترمارکت ارتقا میدهید و بلندگوهای فابریک را با باندهای بهتر تعویض میکنید. مثلاً ضبط فابریک را با یک پخش پایونیر یا سونی USB/Bluetoothدار عوض میکنید و دو بلندگوی عقب را به پایونیر ۶۹۷۵ ارتقا میدهید. نتیجه؟ فوراً متوجه افزایش کیفیت و بلندی صدا خواهید شد، بدون اینکه هزینهی زیادی کرده باشید. مزیت این ترکیب عدم پیچیدگی نصب (عدم نیاز به سیمکشی برق اضافی برای آمپلیفایر) و هزینه پایین است. البته محدودیت آن این است که توان خروجی شما به همان آمپ داخلی ضبط (حدود ۲۰ وات RMS در هر کانال) محدود میشود. بنابراین این ترکیب برای افرادی مناسب است که بودجه کمی دارند یا نمیخواهند درگیر نصب تخصصی شوند اما یک بهبود محسوس در صدا میخواهند.
-
پخش + سابووفر: در این حالت تمرکز ارتقا بر افزودن بیس به سیستم است. فرض کنید از صدای کلی سیستم فابریک خود راضی هستید اما بیس اصلاً وجود ندارد. شما میتوانید یک سابووفر اکتیو (یا یک ساب + آمپ مونو) به خودرو اضافه کنید. البته برای گرفتن خروجی ساب، یا باید ضبط خود را عوض کنید که خروجی RCA ساب داشته باشد، یا اگر نمیخواهید ضبط فابریک را تغییر دهید، از تبدیلهای High به RCA استفاده کنید. به هر ترتیب، با نصب یک سابووفر (مثلاً ساب باکس ۱۲ اینچ JBL در صندوق یا یک ساب اکتیو زیر صندلی سونی)، عمق و کوبش صدا کاملاً دگرگون میشود. این ترکیب برای کسانی ایدهآل است که موسیقی بیسدار (الکترونیک، رپ، تکنو و…) گوش میکنند و بدون تغییر اسپیکرهای اصلی، فقط بعد جدیدی به صدا اضافه میکنند. طبیعتاً پیشنهاد میشود که حداقل یک پخش با تنظیمات ساب نصب کنید تا بتوانید Level بیس را کنترل کنید و فرکانس کراساور ساب را تنظیم نمایید.
-
پخش + آمپلیفایر: در این ترکیب هدف افزایش قدرت و کیفیت صدا در بلندگوهای موجود است. ممکن است شما از اسپیکرهای فابریک یا اسپیکرهای افترمارکت خود راضی باشید، ولی ضبط ماشین توان کافی برای درایو کامل آنها را نداشته باشد و در ولوم بالا صدا دیستورت شود. راهحل این است که یک آمپلیفایر ۴ کانال (یا ۲ کانال بنا به نیاز) بین ضبط و بلندگوها قرار دهید. البته برای این کار معمولاً نیاز است که ضبط شما خروجی RCA داشته باشد (در غیراینصورت باید از High-Level in آمپ استفاده کنید). فرض کنیم یک پخش پایونیر با ۴ خروجی RCA + یک آمپلیفایر ۴ کانال تهیه میکنید و چهار بلندگوی خودرو (دو جلو + دو عقب) را به آمپ وصل میکنید. حالا هر باند مثلاً به جای ۱۵ وات، ۵۰ وات RMS دریافت میکند؛ نتیجه صدایی بلندتر، با کنترل بهتر و اعوجاج کمتر است. مزیت این روش این است که صدای اصلی خودرو بسیار قدرتمند میشود و اساس کار برای افزودن سابووفر در آینده نیز مهیاست (چون معمولاً آمپلیفایرهای ۴ کانال امکان پلزنی دو کانال به یک ساب کوچک را هم دارند). عیب آن هزینه و پیچیدگی نصب بالاتر نسبت به دو ترکیب قبلی است. این ترکیب مناسب کسانی است که صدای کاملاً شفاف حتی در ولومهای بالا میخواهند و ممکن است بعداً ساب هم اضافه کنند.
-
آمپلیفایر + بلندگو (با ضبط فابریک): این ترکیب مخصوص افرادی است که نمیخواهند یا نمیتوانند پخش فابریک خودرو را تعویض کنند (مثلاً بهخاطر حفظ اصالت داشبورد یا به دلیل امکانات خاص فابریک). همانطور که اشاره شد، با حفظ ضبط فابریک هم میتوان آمپلیفایر و بلندگو اضافه کرد. برای این کار ابتدا یک یا دو جفت بلندگوی باکیفیت (مثلاً کامپوننت جلو و کواکسیال عقب) تهیه میکنید. سپس یک آمپلیفایر ۴ کانال نصب کرده، ورودی آن را به خروجی بلندگوی ضبط فابریک متصل میکنید (از طریق تبدیلهای هایلول به RCA یا اگر آمپ چنین ورودیای داشت مستقیم). خروجی آمپ را هم به بلندگوهای جدید وصل میکنید. حالا سیستم صوتی فابریک شما با قدرت مضاعف و بلندگوهای جدید به سطح بالاتری ارتقا یافته است. در این روش، شما ظاهر فابریک (پخش اصلی با دکمههای فابریک و نمایشگر کارخانه) را حفظ کردهاید ولی صدایی فراتر از فابریک میگیرید. نکته مهم تنظیم گین آمپ و استفاده از Hi-Lo کانورتر باکیفیت است تا کمترین نویز و اعوجاج به صدا وارد شود.
-
بلندگو + سابووفر (بدون تعویض ضبط): این حالت ترکیبی از دو رویکرد بالاست، برای کسی که شاید ضبط فابریک با امکانات پایه دارد ولی با آن مشکلی ندارد. میتوان تنها با تعویض بلندگوهای خودرو و افزودن یک ساب اکتیو بهبود قابل ملاحظهای در کیفیت تمام طیف صدا ایجاد کرد. برای مثال، بلندگوهای جلو و عقب را از نوع باکیفیت (مثلاً JBL یا هرتز) میگذارید تا صدای مید و تریبل عالی شود، سپس یک ساب باکس اکتیو کوچک در صندوق یا زیر صندلی قرار میدهید تا فرکانسهای بیس را پوشش دهد. خروجی بلندگوهای عقب را با یک Hi-Lo به ورودی ساب وصل میکنید (چون اکثر سابهای اکتیو ورودی high-level دارند). حالا بدون دردسر تعویض ضبط، شما صدایی نسبتا متوازن و قوی در همه فرکانسها دارید. البته قدرت این سیستم هم محدود به توان خروجی ضبط فابریک در درایو اسپیکرهاست، اما چون اسپیکرهای جدید حساستر و باکیفیتترند، حتی همان توان را بهتر به صدا تبدیل میکنند. این روش اغلب در خودروهای صفر که مالک نمیخواهد فعلاً قید ضبط فابریک را بزند یا بودجه محدودی دارد، استفاده میشود؛ بعدها هر زمان نیاز بود میتوان ضبط را هم ارتقا داد و از تمام ظرفیت باندها بهره گرفت.
ترکیبهای فوق بسته به نیاز شما قابل تغییر هستند. ممکن است کسی همه را یکجا بخواهد: هم ضبط، هم باند، هم آمپلیفایر، هم ساب. در واقع وقتی همه را با هم ارتقا بدهید، یک سیستم کامل خواهید داشت. اما برای شروع، ترکیبهای معرفیشده راهنمای خوبی است تا پله پله سیستم خود را بسازید. همیشه پیشنهاد میشود ارتقا را از بلندگو (اصلیترین جزء پخش صدا) و هدیونیت (منبع صدا) آغاز کنید و سپس به سراغ آمپ و ساب بروید؛ مگر اینکه مشخصاً عاشق بیس باشید که در آن صورت اضافه کردن ساب ممکن است در اولویت شما باشد.
نکات مهم در خرید سیستم صوتی و تصویری ماشین
خرید بهترین سیستم صوتی و تصویری ماشین میتواند کاری پیچیده به نظر برسد، بهخصوص با وجود این همه برند و مدل متنوع در بازار. در اینجا چند نکته مهم که قبل از خرید باید بدانید را مطرح میکنیم تا انتخاب آگاهانهتری داشته باشید:
-
تعیین هدف و بودجه: ابتدا مشخص کنید از سیستم صوتی چه میخواهید. آیا صرفاً صدایی بهتر از فابریک میخواهید یا بهدنبال بیس کوبنده و صدای بسیار بلند هستید؟ موسیقی محبوبتان چیست (مثلاً اگر بیشتر کلاسیک گوش میدهید، کیفیت و تفکیک مهمتر است اما اگر هیپهاپ گوش میدهید، بیس قوی اولویت دارد). بر اساس هدف، بودجه معقولی تعیین کنید. بازار سیستم صوتی از چند میلیون تا چند صد میلیون تومان گزینه دارد؛ پس دانستن سقف هزینه به شما کمک میکند در همان محدوده انتخابهای بهتری داشته باشید.
-
تحقیق و مطالعه مشخصات: حتماً قبل از خرید درباره محصولاتی که در نظر دارید مطالعه کنید. مشخصاتی مثل توان RMS بلندگو یا آمپلیفایر، امپدانس (اهم) بلندگوها، تعداد خروجی RCA و ولتاژ خروجی پخش، قابلیتهای مانیتور (اندروید، CarPlay، رزولوشن صفحه) و غیره بسیار مهماند. این اعداد و ویژگیها تعیین میکنند که آیا قطعات انتخابی با هم سازگارند و نیاز شما را برآورده میکنند یا نه. برای مثال، اگر بلندگوی ۱۰۰ وات RMS میخرید، باید آمپلیفایری داشته باشید که حداقل ۱۰۰ وات RMS در آن کانال بدهد وگرنه توان بلندگو تلف میشود.
-
مطمئن شدن از سازگاری قطعات: به اصطلاح سیستم ست کردن مهم است. هر باند قوی لزوماً با هر آمپی مچ نیست. هر پخشی هم نمیتواند سیگنال تمیزی برای سیستمهای خیلی حرفهای فراهم کند. سعی کنید از راهنمایی فروشندگان معتبر یا فرومهای تخصصی استفاده کنید تا قطعات هماهنگ با هم انتخاب نمایید. مثلاً اگر قصد استفاده از کامپوننت دارید، حتماً یک آمپ ۴ کانال برای درایو آن در نظر بگیرید چون اتصال کامپوننت مستقیم به ضبط نتیجه مطلوبی نخواهد داد. یا اگر مانیتور اندروید انتخاب میکنید و میخواهید سیستم SPL ببندید، شاید بهتر باشد بهجای مانیتور، یک هدیونیت صوتی حرفهای بگیرید چون مانیتورها کمتر برای قدرت صوتی بالا بهینهاند.
-
اصل بودن و گارانتی: متأسفانه در بازار لوازم صوتی خودرو جنسهای تقلبی یا اصطلاحاً فیک وجود دارد، خصوصاً برای برندهای پرفروش مثل Pioneer، JBL، Kenwood و غیره. همیشه از فروشگاههای معتبر خرید کنید و به وجود هولوگرام نمایندگی یا گارانتی رسمی توجه کنید. قیمتهای بسیار پایینتر از عرف بازار میتواند نشانه کالای تقلبی یا دستدوم بودن باشد. کالای اصلی نه تنها کیفیت صدا و عمر بهتری دارد بلکه ریسک آسیب به خودرو (مثل اتصالی یا آتشسوزی ناشی از آمپ غیراستاندارد) را کاهش میدهد.
-
لزوم تقویت برق خودرو: اگر قصد بستن سیستمهای قدرتمند (فراتر از یک آمپ ۴ کاناله کوچک) دارید، حتماً وضعیت باتری و دینام خودرو را بررسی کنید. یک آمپلیفایر ۱۰۰۰ واتی میتواند در پیک خود جریان بالایی بطلبد که باتریهای کوچک از پس آن برنمیآیند. غالباً باتری ۶۰-۶۵ آمپر برای سیستمهای متوسط کفایت میکند، اما برای سیستمهای سنگین شاید نیاز به ۷۰ آمپر به بالا یا افزودن خازن باشد. اگر هنگام پخش موزیک قوی، نور چراغهای خودرو کمنور و پرنور میشود، نشانه کمبود برقرسانی است و باید به فکر ارتقای سیستم برق بود.
-
فکر به نصب و لوازم جانبی: هزینهها و ملزومات نصب را دستکم نگیرید. سیمکشی برق (کابل برق، فیوز، کابل اتصال بدنه)، کابل RCA با کیفیت، سیم بلندگو، جعبه فیوز، چسب برق، نوار عایق و … همگی جزو لوازم ضروری نصب هستند. یک نصاب حرفهای از سیم و تجهیزات استاندارد استفاده میکند که شاید قیمتشان به چند میلیون تومان برسد ولی امنیت و کیفیت سیستم شما را تضمین میکند. اگر خودتان نصب میکنید، حتماً به رده جریان سیمها و اتصالات دقت کنید و برای جلوگیری از نویز، کابل RCA با کیفیت بالا و شیلد مناسب تهیه نمایید.
-
مسئله فضا و ظاهر: قبل از خرید سابووفر یا آمپ بزرگ، به فضایی که در خودرو اشغال میکند فکر کنید. مثلاً اگر همیشه از صندوق عقب برای وسایل استفاده میکنید، یک باکس بزرگ ممکن است شما را دچار مشکل کند. یا اگر نمیخواهید چیزی در دید باشد، حتماً به دنبال باکسهای مخفی یا ساب زیر صندلی بروید. همچنین رنگ و مدل یونیت انتخابی با داشبورد خودروی شما همخوانی داشته باشد (برای مثال برای خودرو کلاسیک شاید یک پخش با نور Retro بخواهید یا برای خودروی مدرن، مانیتور تمام لمسی).
-
تنظیم و تیونینگ نهایی: صرف خریدن بهترین قطعات تضمین صدای عالی نیست؛ حتماً وقتی سیستم را بستید زمان بگذارید و تنظیمات آن را انجام دهید. تنظیم کراساورها (مثلاً تنظیم HPF روی ۸۰Hz برای باندها تا بیس خیلی پایین نگیرند و خراب نشوند)، تنظیم گین آمپلیفایر (درست ست کردن با ولوم خروجی هدیونیت)، تنظیم فاز سابووفر و استفاده صحیح از اکولایزر میتواند تفاوت زمین تا آسمان ایجاد کند. اگر خودتان آشنا نیستید، از نصاب یا افراد وارد بخواهید این تنظیمات را برایتان انجام دهند تا سیستم صدای مطلوب و بالانس داشته باشد.
با رعایت نکات فوق، احتمالاً تجربه خرید و نصب سیستم صوتی و تصویری ماشین موفقتری خواهید داشت. همیشه به یاد داشته باشید که گرانترین سیستم لزوماً بهترین صدا را به شما نمیدهد، بلکه هماهنگی اجزا و تنظیم صحیح کلید رسیدن به صدای دلخواه است.
مقایسه باند، ضبط، سابووفر و آمپلیفایر (ویژگیها و کاربردها)
هر یک از اجزای سیستم صوتی و تصویری ماشین نقشی متفاوت در تولید صدا دارند. در جدول زیر مقایسهای بین بلندگو، پخش (هدیونیت)، سابووفر و آمپلیفایر انجام دادهایم تا ببینید هر کدام چه وظیفهای بر عهده دارند، چه نقاط قوتی ارائه میدهند و چه محدودیتهایی ممکن است داشته باشند:
جزء سیستم | وظیفه و کارکرد اصلی | نقاط قوت | نقاط ضعف / چالشها |
---|---|---|---|
پخش (هدیونیت) | منبع تولید سیگنال صوتی و مرکز کنترل سیستم؛ پخش رادیو، فایلهای صوتی یا تصویری و مدیریت ورودیها. سیگنال صدا را تقویت اولیه کرده و به بلندگوها/آمپلیفایر ارسال میکند. | مزایا: امکان افزودن امکانات مدرن (USB، بلوتوث، ناوبری)، کنترل کامل روی صدا (اکولایزر، تفکیک کانالها)، برخی مدلها خروجیهای قوی و متعدد برای ارتقای سیستم دارند. | معایب: توان تقویت داخلی محدود (برای اسپیکرهای سنگین کافی نیست)، مدلهای فابریک اغلب امکانات یا تنظیمات صوتی پیشرفته ندارند، تعویض برخی پخشهای فابریک دشوار است (یکپارچه با خودرو). |
بلندگو (باند) | دریافت سیگنال صوتی تقویتشده و تبدیل آن به امواج صوتی (صدا) در کابین خودرو. پوشش محدوده فرکانسی میانی و بالا (و پایین تا حدی در صورت نبود سابووفر). | مزایا: تنها راه شنیده شدن صدا توسط گوش ماست؛ ارتقای آنها مستقیماً کیفیت صدای قابل درک را بالا میبرد. نصب نسبتاً آسان در محلهای فابریک، تنوع زیاد (اندازهها و انواع مختلف برای انواع خودرو). | معایب: کیفیت خروجی به شدت تابع کیفیت و قدرت سیگنال ورودی است (بدون آمپ قوی صدای عالی ندارند)، در ولوم بسیار بالا دچار اعوجاج میشوند اگر از محدوده توانشان فراتر بروند، نیاز به نصب صحیح (آببندی، جهتدادن) دارند تا بهترین عملکرد را بدهند. |
سابووفر | تولید فرکانسهای بسیار پایین (باس عمیق) که بلندگوهای معمولی قادر به پخش موثر آنها نیستند. تکمیلکننده طیف صوتی با ایجاد لرزش و کوبش در صدا. | مزایا: افزودن عمق به موسیقی، محسوس شدن ضرب آهنگ در بدن، ضروری برای ژانرهای موسیقی باسمحور، کاهش فشار از روی بلندگوهای اصلی (چون بیس را جدا میکند). یک ساب خوب میتواند لذت شنیدن موسیقی را چندبرابر کند. | معایب: تقریباً همیشه نیاز به آمپلیفایر مجزا دارد، فضای قابل توجه (باکس حجیم در صندوق یا جای دیگر) اشغال میکند، نصب آن کمی پیچیدهتر است (اتصالات محکم، جلوگیری از لرزش بدنه)، در صورت تنظیم نامناسب ممکن است صدای بقیه فرکانسها را تحتالشعاع قرار دهد یا برای دیگران مزاحمت ایجاد کند (صدای بومبوم بیرون خودرو). |
آمپلیفایر | تقویت سیگنال صوتی ضعیف و تامین توان الکتریکی لازم برای درایو کردن بلندگوها و سابووفرها. تضمین میکند اسپیکرها بتوانند با حداکثر پتانسیلشان کار کنند. | مزایا: افزایش چشمگیر حجم صدا بدون اعوجاج، بهبود کیفیت (صدای تمیزتر در ولوم بالا)، امکان راهاندازی اسپیکرهای حرفهای و سابووفر (که با ضبط به تنهایی ممکن نیست)، برخی آمپها تنظیمات کراساور داخلی دارند که انعطاف سیستمتان را بیشتر میکند. | معایب: نصب نیازمند تخصص و سیمکشی (برق مستقیم از باتری + اتصالات به ضبط و بلندگوها)، مصرف برق بالاتر (احتمال نیاز به باتری قویتر)، تولید حرارت (نیاز به جای نصب مناسب برای تهویه)، هزینه قابل توجه برای مدلهای باکیفیت. همچنین تنظیم گین و سایر پارامترهای آن باید دقیق انجام شود، در غیراینصورت ممکن است صدای بد یا آسیب به بلندگوها وارد شود. |
همانطور که مشاهده میکنید، هر کدام از این اجزا مکمل یکدیگرند و نبود هر کدام میتواند باعث ضعف در سیستم شود (بهعنوان مثال، بدون آمپلیفایر صدای بلندگو چندان تقویت نمیشود، یا بدون سابووفر شاید صدای انفجار در یک فیلم جذابیت لازم را نداشته باشد). از طرفی اضافه کردن هر قطعهای مزایا و معایبی دارد که باید قبل از تصمیمگیری در نظر گرفته شود.
نقاط قوت و ضعف سیستم صوتی و تصویری ماشین
در پایان، بد نیست به طور خلاصه به مزایا و معایب داشتن بهترین صوتی و تصویری ارتقایافته در خودرو اشاره کنیم. این جمعبندی به شما کمک میکند واقعبینانه تصمیم بگیرید که چقدر میخواهید روی این حوزه سرمایهگذاری کنید.
نقاط قوت (مزایا):
-
افزایش لذت رانندگی: اولین و مهمترین مزیت، لذت بردن بیشتر از رانندگی است. موسیقی دلخواه شما با کیفیت بالا، سفرهای شهری و جادهای را دلنشینتر میکند. یک صدای خوب میتواند خستگی ترافیک را کم کند و حالوهوای شما را عوض کند.
-
امکانات سرگرمی و رفاهی بیشتر: داشتن یک مانیتور اندروید با نقشهیاب (GPS)، اتصال دوربین عقب، بلوتوث تلفن و … قطعاً تجربهی مدرنتری از خودرو به شما میدهد. سرنشینان میتوانند ویدیو تماشا کنند یا به آهنگها دسترسی سریعتری داشته باشند. همچنین اتصال گوشی به سیستم (از طریق CarPlay/Android Auto) ایمنی و راحتی استفاده از گوشی حین رانندگی را افزایش میدهد.
-
بهبود ارزش خودرو (برای علاقهمندان): برای برخی خریداران خودروهای کارکرده، داشتن یک سیستم صوتی ارتقایافته یک نقطه قوت در معامله است. خصوصاً جوانترها معمولاً از وجود باند و ساب و آمپ خوشحال میشوند و حاضرند پول بیشتری برای خودرویی بدهند که این تجهیزات را دارد (البته به شرطی که تمیز نصب شده باشد).
-
یادگیری و سرگرمی فنی: اگر خودتان دست بهکار نصب و ارتقا شوید، چیزهای زیادی درباره الکترونیک خودرو، سیمکشی، آکوستیک و صدا یاد میگیرید. این میتواند برای علاقهمندان یک سرگرمی و تفریح فنی باشد و حس رضایت از ساختن چیزی با دستان خودتان به شما بدهد.
-
تفکیک فضای شخصی: با داشتن یک صدای خوب در خودرو، میتوانید تا حدی از سر و صدای مزاحم بیرون جدا شوید و فضای شخصی آرامشبخشی ایجاد کنید (البته نباید صدای خیلی بلند مزاحم دیگران شود). همچنین میتوانید نوع موسیقی و ولوم را طوری تنظیم کنید که فرزندان یا سایر سرنشینان نیز لذت ببرند یا سرگرم شوند.
نقاط ضعف (معایب):
-
هزینه نسبتاً بالا: یک سیستم صوتی و تصویری ماشین کامل میتواند هزینه قابل توجهی روی دست شما بگذارد. حتی اگر کمهزینه شروع کنید، ممکن است ارتقاهای بعدی وسوسهانگیز شوند و در مجموع مبلغ زیادی خرج کنید. این هزینه علاوه بر خرید قطعات، شامل نصب، عایقکاری و … نیز میشود.
-
خطرات امنیتی و جلب توجه سارقین: سیستم صوتی و تصویری ماشین پر زرق و برق میتواند توجه دزدان را جلب کند. اگر پخش گرانقیمت با پنل ثابت یا آمپلیفایرها و باکس ساب نمایان باشد، ممکن است خودرویتان هدف سرقت قرار گیرد. باید حتماً مسائل امنیتی را رعایت کنید (مثلاً پنل ضبط را جدا کنید، روی طاقچه را بپوشانید، دزدگیر مناسب نصب کنید).
-
اشغال فضا و سنگینی: سابووفر و آمپلیفایر فضاگیر هستند. با نصب آنها، فضای صندوق عقب تا حدی قربانی میشود. همچنین وزن باکس ساب و آمپ و چوب و … میتواند دهها کیلو به وزن خودرو اضافه کند که مصرف سوخت را اندکی بالا میبرد. این مورد شاید خیلی محسوس نباشد ولی از لحاظ فنی جزو معایب به شمار میآید.
-
نیاز به نگهداری و مراقبت: سیستم صوتی و تصویری ماشین بر اثر دستاندازها، تغییرات دما و رطوبت و … در معرض آسیب است. اتصالات ممکن است شل شوند، بلندگو ممکن است به مرور بر اثر ارتعاشات آسیب ببیند یا روکش توری آنها خاک بگیرد. بنابراین هر چندوقت یکبار نیاز به بررسی و سرویس دارد. همچنین مدام باید حواستان به تنظیمات باشد تا احیاناً گین آمپ بهم نخورده باشد یا باتری ضعیف نشده باشد.
-
احتمال تخلیه باتری: اگر عادت دارید پارک کرده با سیستم روشن موسیقی گوش کنید، باید مواظب باتری باشید. سیستمهای قوی میتوانند در عرض نیم ساعت الی یک ساعت باتری را خالی کنند. لذا یا باید موتور را روشن نگه دارید یا از باتری کمکی/خازن استفاده کنید. در غیر این صورت، ممکن است با خودرویی مواجه شوید که استارت نمیخورد!
در مجموع، داشتن یک پکیج صوتی و تصویری خوب در خودرو بیشتر مزیت به حساب میآید تا عیب، به شرطی که حد و اندازه را رعایت کنید. اگر نصب تمیز و ایمن انجام شود و در استفاده از آن افراط نکنید (مثلاً صدای بسیار بلند در مناطق مسکونی یا در نیمهشب)، قطعاً لحظات خوشایندی را برای شما رقم خواهد زد.
سوالات متداول درباره سیستم صوتی و تصویری ماشین
در ادامه به چند پرسش رایج که برای بسیاری از مشتریان هنگام ارتقای پکیج صوتی ماشین پیش میآید، به همراه پاسخ مختصر هر کدام میپردازیم:
سوال ۱: آیا برای استفاده از بلندگوهای کامپوننت، حتماً به آمپلیفایر نیاز است؟
پاسخ: بله، تقریباً در تمامی موارد استفاده از آمپلیفایر برای کامپوننت توصیه میشود. هیچ پخش خودرویی به تنهایی توان به حرکت درآوردن کامل یک سیستم کامپوننت باکیفیت را ندارد. کامپوننتها طوری طراحی شدهاند که با توان نسبتا بالا و سیگنال پاک درایو شوند تا بهترین صدای خود را بدهند. اگر آنها را مستقیماً به ضبط وصل کنید، صدایی که میگیرید تفاوت چندانی با باند فابریک نخواهد داشت و عملاً پتانسیلشان هدر میرود. پس برای بهرهگیری کامل از کامپوننت، یک آمپ ۲ یا ۴ کاناله با توان RMS مناسب تهیه کنید.
سوال ۲: اضافه کردن سابووفر چه ملزوماتی دارد؟ آیا بدون آمپلیفایر نمیشود ساب را راهاندازی کرد؟
پاسخ: سابووفر نیاز به آمپلیفایر دارد و بدون آن قابل استفاده نیست. سابووفرها برای تولید بیس عمیق باید مخروط بزرگی را حرکت دهند که مستلزم توان الکتریکی زیادی است. خروجی مستقیم هیچ ضبطی (حتی قویترین مدلها) برای درایو کردن سیمپیچ ساب کافی نیست. بنابراین یا باید یک آمپلیفایر مونو (تک کانال) برای ساب در نظر بگیرید، یا اگر آمپ چهارکاناله دارید میتوانید دو کانالش را پل زده و به ساب بدهید (البته توان خروجی و امپدانس باید سازگار باشد). تنها استثنا، سابووفرهای اکتیو هستند که آمپ داخلی دارند؛ در این صورت شما ساب+آمپ را یکجا خریداری میکنید و فقط کافیست برق و سیگنال را به آن برسانید. اما باز هم ضبط باید خروجی مناسبی داشته باشد (RCA یا High level) تا سیگنال فرکانس پایین به ساب برسد. خلاصه اینکه برای داشتن بیس، وجود یک تقویتکننده الزامی است و باید در هزینهها لحاظ شود.
سوال ۳: برای پکیج صوتی و تصویری ماشین به چه باتری نیاز دارم؟ آیا باتری فابریک کافی است؟
پاسخ: بستگی به قدرت سیستم دارد. اگر سیستم شما در حد پخش و باند یا یک آمپلیفایر کوچک است، معمولاً باتری فابریک خودرو (۵۰ تا ۶۰ آمپر) کفایت میکند. اما برای سیستمهای متوسط به بالا، توصیه میشود باتری حداقل ۶۵ آمپر ساعت روی ماشین داشته باشید. این موضوع بهخصوص زمانی اهمیت پیدا میکند که از آمپلیفایرهای قوی (مثلاً مجموع توان بالای ۵۰۰ وات RMS) استفاده میکنید. در غیر این صورت ممکن است با افت ولتاژ روبهرو شوید (چشمک زدن چراغها هنگام بیس سنگین). اگر تعویض باتری برایتان مقدور نیست، استفاده از یک خازن ۱ تا ۲ فاراد در کنار آمپلیفایر کمک میکند تا در لحظات پیک بیس، فشار کمتری به باتری بیاید. همچنین مطمئن شوید دینام خودرو سالم و توانای شارژ باتری بزرگتر را داشته باشد.
سوال ۴: تفاوت بلندگوی کواکسیال و کامپوننت چیست و کدام را انتخاب کنم؟
پاسخ: همانطور که بالاتر هم اشاره شد، بلندگوی کواکسیال ترکیبی از ووفر (میانرده) و تیوتر (زیر) در یک واحد است؛ نصب آسانتری دارد و برای ارتقای اولیه سیستم مناسب است. بلندگوی کامپوننت تفکیکشده است؛ ووفر و تیوتر جداگانه نصب میشوند و معمولاً یک کراساور دارد. صدای کامپوننت از نظر کیفیت و تفکیک بهتر است (خصوصاً اگر در جلوی خودرو برای ایجاد صحنه استریوی دقیق نصب شود)، اما نیاز به صرف هزینه و وقت بیشتر برای نصب و آمپلیفایر دارد. اگر یک سیستم ساده و کمدردسر میخواهید یا بودجه محدودی دارید، کواکسیالهای مرغوب بگیرید. اما اگر کیفیت برایتان مهمتر از کمیت صداست و آمادگی سرمایهگذاری دارید، کامپوننت انتخاب حرفهایتری خواهد بود. اغلب افراد برای درهای جلو کامپوننت میگذارند و برای عقب کواکسیال، تا هم جلوی ماشین صحنه استریوی دقیق داشته باشد هم عقب صدای پرکندگی برای سرنشینان عقب.
سوال ۵: بهترین برند پکیج سیستم صوتی و تصویری ماشین کدام است؟ از بین پایونیر، سونی، جیبیال و غیره کدام را بخرم؟
پاسخ: حقیقت این است که هیچ برند واحدی را نمیتوان به عنوان بهترین مطلق معرفی کرد. برندهای مطرح هر یک در بخشی قویترند یا ردههای قیمتی متفاوتی را پوشش میدهند. پایونیر و آلپاین در پخش و اسپیکر سابقه درخشانی دارند، جیبیال در اسپیکر و سابووفرهای با بیس قوی معروف است، کنوود تعادلی از کیفیت و قیمت ارائه میدهد، برندهای نوظهورتر مثل دایموند و وینکا روی مانیتورهای اندروید متمرکزند و امکانات عالی نسبت به قیمت میدهند. پیشنهاد ما این است که به جای تمرکز روی برند، بودجه و نیاز خود را مشخص کنید و سپس در آن محدوده از بین برندهای خوشنام انتخاب نمایید. گاهی در یک سیستم، ترکیب چند برند بهترین نتیجه را میدهد (مثلاً پخش سونی، بلندگوهای اینفینیتی، ساب JL Audio، آمپلیفایر کنوود). البته اگر طرفدار هارمونی برند هستید و همه را از یک کمپانی میگیرید هم اشکالی ندارد. مهم این است که از فروشنده معتبر خرید کنید تا کالای اصلی همان برند به دستتان برسد. ضمن اینکه نظرات مصرفکنندگان و تستهای انجامشده روی محصولات (Reviews) را بخوانید تا با خیال راحتتری انتخاب کنید.